شوهران و همسران
برنامهریزی و آمادگی
هدف کلی:
«قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَیْهَا مَلاَئِکَةٌ غِلاَظٌ شِدَادٌ لاَ یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ»
«خود و فرزندانتان را از آتشی برهانید که مواد سوخت آن مردم و سنگ هستند. فرشتگانی درشت و سختگیر بر آن گمارده شدهاند که از آن چه خدا فرمانشان دهد، سرپیچی نمیکنند و هر چه فرمان یابند انجام میدهند.» (تحریم/6)
اهداف مرحلهای
- هر عضو خانواده احساس کند که در میان دوستان خود هست، اسرار خود را با آنان در میان میگذارد و اندرزهایشان را میشنود.
- به فضای ایمانی و گرد آمدن برای طاعت خدا عادت کند.
- اعضای خانواده به افراد دعوتگر و مُصلح تبدیل شوند.
این اهداف میباید به برنامهی عملی تبدیل شوند، و نسبت هر کاری که انجام میدهی و نسبتی که میخواهی در پایان مدت زمان مشخص (ماه رمضان) به آن برسی، مشخص شود.
- قرآن: از یک حزب تا سه حزب روزانه.
- نماز: از دو رکعت روزانه تا چهار رکعت.
- روزه: انتقال از روزهی عوام به روزهی حواص.
- دعوت: از خانواده آغاز شود و به خویشاوندان درجه دو و همسایگان ختم شود.
سپس در برابر هر هدفی ابزارهایی را که به تحقق آن کمک میکند و این ابزارها در مقطع زمانی مشخص شده پخش شوند، تعیین کنیم.
سفارشهایی برای زمان اجرا
1- متوجه فرزندان باش
شما همه سرپرست هستید و دربارهی کسان زیر سرپرستی خود بازخواست خواهید شد. پیامبر(ص) فرموده است:
«هر سرپرستی که خدا او را به سرپرستی گمارده و با کسان تحت سرپرستی خود نیرنگ کند، قطعاً خداوند بوی بهشت را بر او حرام خواهد کرد.»
هم چنین فرموده است:
«هر کس سه دختر داشت و به آنان پناه داد و نیازهایشان را برآورده کرد و به آنان رحم و مهربانی کرد، قطعاً بهشت بر او واجب خواهد شد.» کسی از حاضران گفت: ای رسول خدا، اگر دو دختر داشته باشد چطور؟ فرمود: «دو دختر نیز همین گونه است.» صحابه میگویند: ما خیال کردیم که اگر انسانی دربارهی یک دختر میپرسید، حضرت میفرمودکه یک دختر نیز چنین است.
بیایید تا پیروی کنیم.
ربیع بنت معوذ دربارهی روز عاشورا میگوید: «ما این روز را روزه میگرفتیم و کودکانمان را به روزه گرفتن آن وا میداشتیم. برایشان اسباببازی پشمی میساختیم. اگر یکی از آنها برای خوراکی یا آشامیدنی میگریست، آن اسباببازی را به او میدادیم، تا زمان افطار فرا میرسید.»
امام احمدبن حنبل پس از مرگ پدر خود خردسال بود. مادرش به او توجه ویژه داشت. پیش از فجر او را بیدار میکرد و هر دو تا وقت نماز صبج نماز میگزاردند. سپس او را به مسجد میبرد و منتظر او میماند تا نماز بگزارد. آنگاه او را به خانه باز میگرداند.
2- از هزینه های بسیار پرهیز کن
دانشوران میگویند: خداوند پزشکی را در سه واژه خلاصه کرده است: 1- بخورید، 2- بیاشامید، 3- اسراف نکنید. پارهای از ویژگیهای عبادالرحمن چنین است:
« وَالَّذِینَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ یسْرِفُوا وَلَمْ یقْتُرُوا وَکَانَ بَینَ ذَلِکَ قَوَامًا». «و کسانیاند که چون انفاق نمایند اسراف نمیکنند و بخل نمیورزند و [انفاقشان] میان این دو معتدل است.» (فرقان/67)
ام المؤمنین عایشه دربارهی پیامبر(ص) میگوید: «گاه سه ماه میگذشت و در خانهی رسول خدا آتشی (برای پخت غذا) روشن نمیشد. جز خرما و آب و پارهای از هدایا چیز دیگری در خانهی رسول خدا نبود. آیا این وضع به معنای توهین به رسول خدا و امهات المؤمنین است؟ دوستانات را برای افطار دعوت کن. افطاری سادهای تهیه کن و دیگران را به این کار دعوت کن.
3- لحظهی غروب گرانبهاست.
- لحظهی ذکر و تسبیح، «... وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ». «...و پیش از طلوع خورشید و پیش از غروب پروردگارت را با ستایش تسبیح گوی.» (ق/39) لحظهی پذیرش دعا، «سه کس هستند که دعایشان رد نمیشود. از جمله: روزهدار تا هنگامی که افکار کند.»
- لحظهی تدبر در ملکوت، « یقَلِّبُ اللَّهُ اللَّیلَ وَالنَّهَارَ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَعِبْرَةً لِّأُوْلِی الأَبْصَارِ». «خدا شب و روز را میگرداند. در این کار برای صاحبان بصیرت، اندرز وجود دارد.» (نور/44)
پس این اوقات را هدر ندهید، زیرا:
- در این اوقات، مشاجره، کارهای بیهوده و روی آوردن هوسناک به افطار، بسیار رخ میدهد.
- وقت برای تهیهی افطاری و نشستن در کنار سفره هدر میرود.
- وقت برای تماشای برنامههای معمولی تلویزیون هدر میرود.
4- خود را از بند برنامهها و سریالهای تلویزیونی رها کن.
زیانبارترین جنبهی تلویزیون آن است که با تماشاگران خود قرار دادهای نانوشتهای از طریق سریالها میبندد که گاه تا چند هفته استمرار مییابد. مردم به این سریالها وابسته میشوند و شب و روز تمام امور ارزشمند را به پای آنها فدا میکنند.
5- سحری خوردن مایهی برکت است.
به سحری خوردن اهتمام بورز و در پاس آخر شب سحری بخور. پیامبر محبوب ما را به سحری خوردن تشویق کرده است: «سحری بخوید که در سحری برکت وجود دارد.» خوردن غذای سحری به روزه دار نیرو می دهد تا روزهاش را ادامه دهد و در طول روز به کارهایش بپردازد.
نظرات